El rector señala la modernización del modelu docente y de la ufierta formativa del posgrado, la nueva estructura organizativa y la proyección del futuru campus d'El Cristu como palanques de cambéu | La máxima autoridá académica resalta la presencia de la institución nel territoriu asturianu como amuesa del so compromisu cola comunidá a la que sirve | Ignacio Villaverde aboga por una universidá que recupere l'aselu na reflexón, pero intensifique l'axilidá na xestión” | El catedráticu de Ecología José Ramón Obeso impartió la llección inaugural na que destacó qu'asistimos a una perda de riqueza biolóxica solo comparable a la de les “grandes estinciones masives”
La universidá como parte de les soluciones y non un problema. Una universidá, enllena de talentu y tesón, convencida del so papel y la so misión tresformador y cívico. Ye'l mensaxe que tresmitió Ignacio Villaverde, rector de la Universidá d'Uviéu, mientres la ceremonia d'apertura del cursu académicu 2023-2024, un añu clave para'l tresformamientu de la institución. L'actu celebróse esti mediudía na Biblioteca Central del Edificiu Históricu cola presencia, ente otres autoridaes, d'Adrián Barbón, presidente del Principáu, y de los alcaldes d'Uviéu, Xixón y Mieres.
El rector, que repasó los principales retos a los que se va enfrentar la institución nel nuevu cursu académicu, empezó la so intervención recordando los dos compromisos alcanzaos col Gobiernu del Principáu pa dotar d'estabilidá financiera a la institución y desenvolver el futuru campus d'El Cristu nos terrenes qu'anguaño ocupa'l vieyu Hospital Universitariu Central d'Asturies. “Esta universidá dio un saltu cualitativu sustancial nestos dos años na so meyora, nel so compromisu con Asturies, col so texíu socioeconómico y cola comunidá a la que sirve, y facer cumpliendo cola so principal misión: xenerar conocencia y caltenelo como un bien social”, destacó Villaverde.
Xuna universidá comprometida col territoriu
El máximu responsable de la institución manifestó que l'ésitu del programa UO Territoriu ye xuna prueba clara del compromisu de la universidá cola rexón. Pa la ventena de conceyos que participen nel programa tuvo Villaverde palabres d'agradecimientu y, más específicamente, pa los cuatro conceyos nos que la universidá ta especialmente presente: Uviéu, Xixón, Mieres y Avilés. Villaverde mentó, con referencia a Xixón, la implantación de nuevos estudios, los alcuerdos pa la meyora del campus, o'l próximu allugamientu del centru internacional de emprendimiento consorciado col TEC de Monterrey. De Mieres, dixo'l rector, que ye yá un campus maduro y consolidao, col cumplimientu de los compromisos adquiríos nel plan de campus presentáu n'abril de 2021. D'Avilés, destacó'l próximu consorciu cola Mazana del Talentu y el Emprendimiento.
Villaverde detúvose más concretamente n'Uviéu y estimó la presencia del so alcalde. “Gustaríanos pensar qu'abre xuna nueva etapa d'entendimientu y comprensión ente dambes instituciones”, sorrayó. “Uviéu como ciudá universitaria va vivir cambeos trascendentales”, añedió. El gran proyectu del Campus d'El Cristu y l'ordenación de les infraestructures na capital, consolidando dos grandes árees, El Cristu y El Milán, según un campus deportivu nel CAU, y un futuru gran edificiu de gobiernu universitariu nel edificiu de callar Independencia, van camudar el perfil urbanu d'Uviéu. A esto tamién va contribuyir la presencia de la universidá en La Vega, la llegada de nuevos estudios o l'apertura de la see oficial de l'alianza INGENIUM, proyectos que dan bona cuenta, según Villaverde, del fuerte llatíu del corazón de la nuesa universidá na capital asturiana”.
El nuevu Campus d'El Cristu
El rector refirióse al segundu compromisu alcanzáu col Gobiernu del Principáu pal diseñu del nuevu Campus d'El Cristu, concebíu con una visión integral de campus universitariu modernu, innovador, sostenible, alcontradizu, integráu nel espaciu urbano y comuñal onde se van allugar les facultaes de Formación del Profesoráu y Educación, Ciencies ya Informática, ensin escaecenos de Facultá de Psicoloxía y la so integración na redolada de la de Medicina y Ciencies de la Salú”.
“En cuanto algamemos un alcuerdu formal sobro plazos y financiamientu, vamos empecipiar los trámites necesarios pa entamar esti camín tan ilusionante”, avanzó Villaverde, qu'anunció tamién, dirixiéndose al presidente del Principáu, que nunes selmanes la universidá va presentar un proyectu integral pa llegar a alcuerdos sobro'l destín de dalgún de los edificios que van quedar ensin usu y que pueden contribuyir a solucionar les necesidaes d'espaciu de l'Alministración de Xusticia y d'otres instituciones. “La universidá quier ser parte de les soluciones y non el so problema”, hai enfatizado. “Tenemos xuna estratexa, y dos poderosos preseos: el conveniu de financiamientu y el propósitu de redefinir el perfil urbanísticu de la universidá n'Uviéu”, añedió Villaverde. “Esta universidá ta llena de talentu y tesón, con enganíes de futuru. Xuna universidá convencida del so papel y la so misión tresformador y cívico”, sorrayó.
La necesaria reinvención de la docencia
Villaverde centró la segunda parte de la so intervención naquelles cuestiones relatives a la docencia, investigación, personal d'alministración y servicios y estudiantáu que van ocupar los próximos meses del equipu rectoral y que tendrán d'encontiar “qué universidá queremos ser”, mentó. El rector animó a los docentes a atrevese a reinventar la docencia, rompiendo con una organización que n'esencia nun ye bien distinta a la decimonónica. Anunció'l rector qu'el so equipu de gobiernu va presentar un paquete de midíes pa encetar la dedicación docente nel marcu establecíu pola LOSU, qu'incluya un cambéu nel actual modelu d'incentivos que, al so xuiciu, tuvo dos efectos perversos. “Primero, que toa racionalización de la ufierta formativa y la so docencia vívase dramáticamente. Y, segundu, les dificultaes pa planiar estratégicamente la plantiya del profesoráu. Con esto solo consiguimos que la docencia convirtiérase más que nunca nuna angustiosa carga”, destacó. Pa moderar la presión docente y enfocar la planificación de la plantiya dende una perspectiva institucional, Villaverde anunció que se ta revisando'l procesu de redacción del Plan d'Organización Docente col fin d'allixeralo y automatizarlo na midida de lo posible.
Nuevu modelu de xestión de la investigación
El máximu responsable universitariu tuvo tamién xunas palabres pa l'actividá investigadora na institución. Villaverde anunció que nos próximos meses va alzar al Conseyu de Gobiernu xuna revisión de les normes que regulen l'actividá investigadora p'allixerales, lliberar de ciertos corsés y clarificar los procedimientos. “Tenemos De intensificar los procesos formativos ya informativos y en particular de el investigadores principales pa sofita-yos nel so ineludible desempeñu como xestores”, sorrayó. L'equipu de gobiernu, según dixo'l rector, “sigui actuando sobro trés cuestiones urxentes: xuna intensa digitalización de los procedimientos para automatizarlos y amenorgar la carga burocrática, la culminación de la reorganización del serviciu d'investigación, en llínea cola nueva estructura organizativa contemplada nos planes estratéxicos; y finalmente el fortalecimientu del plan propiu d'investigación”. “Per primer vegada n'avientu publicará'l calendariu de convocatories pa 2024 y toes activaránse antes de rematar el primer trimestre del cursu pa evitar indebíos retrasos qu'en munches ocasiones atayen los oxetivos del plan” señaló.
Xuna estructura organizativa afecha a los tiempos
El rector de la Universidá d'Uviéu señaló ente los retos de futuru de la institución académica'l d'afaer la so estructura organizativa a les necesidaes d'una universidá del sieglu XXI y de la so revolución dixital. Pa ello, dixo, “yá aprobemos dos cambeos de les relaciones de puestos de trabayu (RPT) del nuesu indispensable personal técnico, de xestión y alministración, respondíes por en dambos casos pola comunidá autónoma, que fornieren retribuciones y anueven estructures pa faer frente a los retos futuros”. Amás, anunció qu'a lo llargo del próximu añu va dase lluz verde a una nueva estructura alministrativa, van diseñase nuevos planes formativos y de recualificación y va cerrase l'alcuerdu col Institutu Adolfo Posada.
Creación de la Escuela de Doctoráu
Pal rector de la Universidá d'Uviéu, l'estudiantáu ye “la razón de ser d'esta institución”. “Tenemos qu'ufierta-yos lo meyor y lo más actual, polo que tenemos de revisar un modelu docente que encorseta y nun ye eficaz y aprovechar la flexibilidá que nos ufierta esi mundu híbridu y xuna digitalización que nun sustitúi la nuesa presencia, sinón que la refuerza”, dixo. Amás, fixo fincapié na necesidá de “convertir el posgrado, como nos demanda l'estudiantáu, nun verdaderu procesu de intensificación y especialización y non nel quintu añu de carrera que nos furtió Bolonia”. Pa ello, anunció la creación de la Escuela de Doctoráu.
Aselu na reflexón, axilidá na xestión
Pa llevar a cabu estos tresformamientos, el rector quier “xuna universidá na que podamos pensar con aselu, na que podamos recuperar el pasu firme pero pausao d'una ciencia que precisa tiempu y enfotu pa dar frutos”. Refirióse Villaverde a “la lentitú del pensamientu y l'investigación reposada y responsable por que la conocencia que xeneramos efectivamente camude'l mundu”, anque esplicó que “pa recuperar esa visión pausada, los que nun podemos ser lentos somos los que tenemos el deber de dotar a la institución de les ferramientes de xestión y gobiernu que dexen y faciliten qu'asina sía”. “Precisamos aselu na reflexón, pero axilidá na xestión”, dixo.
Llección inaugural: la riqueza de la vida
Primeramente, tuvo llugar la llección inaugural que, nesta ocasión, corrió al cargu de José Ramón Obeso, catedráticu d'Ecoloxía y miembru del Institutu Mistu d'Investigación en Biodiversidá y del Departamentu de Bioloxía d'Organismos y Sistemes. El profesor destacó que “la humanidá tien xuna riqueza estraordinaria, que ye la nuesa riqueza primordial y, sicasí, desconocida en gran midida”. Según señaló'l profesor Obeso na so llección, “ye al tiempu xuna obligación y un retu la conocencia d'esa riqueza y la puesta en valor de los servicios ecosistémicos qu'aprove”.
Obeso esplicó cómo na actualidá “ta asistiéndose a una perda de riqueza biolóxica a una tasa solo comparable a les grandes estinciones masives, por tanto, denominada la sesta gran estinción”. “Les causes d'esta crisis de la biodiversidá son d'orixe antrópico y atribuyibles, en gran midida, a los factores de cambéu global espuestos: l'amenorgamientu de la superficie de hábitats naturales, la sobresplotación de recursos naturales anovables, les invasiones biolóxiques y les estinciones en cascada”, manifestó y señaló amás otros dos poderosos motores de cambéu global qu'actúen de manera tresversal: el cambéu climáticu y la contaminación: “Conocíos los factores de cambéu, pueden implementase soluciones que non solo dexen el caltenimientu de la biodiversidá, sinón tamién la seguridá alimentaria y el bienestar humano”, manifestó.
Memoria del cursu 2022-2023
Mientres l'actu d'apertura del cursu académicu, tamién intervieno Ángel Espiniella, secretariu xeneral de la Universidá d'Uviéu, que, nun discursu, nel que quixo percorrer de forma figurada tolos rincones del Edificiu Históricu, aprovechó pa presentar los principales datos de la memoria del cursu que termina. Espiniella destacó que, mientres l'añu 2022-2023, estudiaron na institución académica 20.510 estudiantes, 17.092 d'ellos, de grau. Amás, ufiertó cifres sobro tesis doctorales lleíes (209), movilidaes internacionales (1.061 movilidad salientes y 735 entrantes); nueves cátedres d'empresa (9) o convenios de práctiques roblaos (304), ente otres munches.
