Una investigación liderada poles universidaes d'Uviéu y Salamanca revela que solo'l 2% de los exemplares analizaos superen les llendes llegales europeos en chombu, ente que nengún facer en cadmiu o mercuriu | L'analís detecta tamién qu'el 17% de les amueses presentaben problemes por etiquetes ambigues o incoerentes con al respective de la rexón d'orixe de los exemplares | El trabayu atopa amás diferencies para niveles d'arsénicu en truches, inclusive ente ríos bien próximos como'l Pigüeña y el Cubia | L'estudiu, realizáu por investigadores de los departamentos de Bioloxía Funcional y de Ciencia y Tecnoloxía Náutica, foi publicáu na revista ‘Food control’, de máximu impactu na so área de la conocencia
Los salmónidos comercializaos en supermercaos del norte d'España pueden considerase seguros para'l consumu humanu, yá que son pocos los que superen les llendes llegales europeos de metales pesaos. Esta ye la principal conclusión d'un estudiu lideráu poles universidaes d'Uviéu y Salamanca. El trabayu reveló que daqué menos del 2% de l'amuesa superaba les llendes llegales establecíos pola Unión Europea para'l chombu, mientres nengún facer para'l cadmiu'l mercuriu. El trabayu foi publicáu na revista Food control, de máximu impactu na so área de la conocencia, y foi financiáu pol Ministeriu de Ciencia, Innovación y Universidaes nel proyectu GLOBALES, y pol Principáu d'Asturies con una ayuda a grupos d'investigación (GRUPIN). L'estudiu foi realizáu, per parte de la Universidá d'Uviéu, por investigadores del Departamentu de Bioloxía Funcional y del Departamentu de Ciencia y Tecnoloxía Náutica.
El autores del artículu recuerden que'l pexe ta consideráu un alimentu calidable, que tien de tar presente n'una dieta sana y equilibrada poles sos propiedaes nutricionales, como la so bayura d'ácidos grasos omega-3 esenciales y proteínes y vitamines d'alta calidá. España ye, amás, el segundu país européu que más pescáu consume y, precisamente, el salmón ye la segunda especie preferida polos compradores. Por ello, el profesores que realizaron esti trabayu consideren que la seguridá de los salmónidos para la salú humana ye una tema que rique d'investigación.
Eva García Vázquez, investigadora del Departamentu de Bioloxía Funcional, esplica qu'esti trabayu, financiáu pol proyectu del Ministeriu de Ciencia, Innovación y Universidaes llamáu GLOBAL-YE, consistió en midir los niveles d'arsénicu, cadmiu, mercuriu y chombu (As, Cd, Hg y Pb, respectivamente) en 54 amueses de cuatro especies de salmónidos (Oncorhynchus gorbuscha, O. keta, O. mykiss y S. salar) adquiríes al azar en supermercaos d'Asturies, importaes d'otres rexones. Amás, mercáronse directamente 30 exemplares de trucha arco iris en dos piscifactoríes de la rexón: 15 n'una piscifactoría asitiada nel ríu Cubia y 15 n'una piscifactoría allugada nel ríu Pigüeña.
Analís d'ADN
El investigadores autentificaron les amueses escoyíes por aciu un códigu de barres d'ADN. Los analises realizáronse teniendo en cuenta la proporción d'amueses con un conteníu de metales pesaos superior a les llendes llegales n'Europa en cadmiu, mercuriu y chombu; la ingesta selmanal tolerable en cadmiu y mercuriu; y el marxe d'esposición n'arsénicu y chombu. Tantu la ingesta selmanal tolerable como'l marxe d'esposición son ferramientes utilizaes polos científicos para investigar posibles problemes de seguridá causaos pola presencia de sustances genotóxicas (daños nel ADN) y carcinogénicas nos alimentos.
“Los analises reveláronnos que los salmónidos comercializaos n'España pueden considerase seguros para'l consumu humanu”, comenta Verónica Soto López, profesora del Departamentu de Ciencia y Tecnoloxía Náutica. “Tolos analizaos yeren aptos, sacante un salmón importáu del Pacíficu que tenía enforma chombu”, añede.
Per otru llau, gracies al estudiu d'ADN, el investigadores identificaron erros nel etiquetáu sobro l'orixe de salmones del Pacíficu que se vienden n'Asturies. “Nel 17% de les amueses, atopamos etiquetes ambigues o incoerentes al respective de la rexón d'orixe de les amueses”, apunta Gonzalo Machado, profesor del Departamentu de Bioloxía Funcional. El autores del trabayu toparon que cinco exemplares de salmones procedentes de Dinamarca superaron el marxe d'esposición encamentáu pal arsénicu. “Ye probable qu'esti riesgu tea sobreestimado, una y bones los cálculos realizar a partir del arsénicu total”, comenta Carlos Valiente Díaz, doctorando del programa de Bioloxía Molecular y Celular. “Tamién afayamos qu'otres cinco amueses --trés d'O. keta, xuna d'O. mykiss y xuna de S. salar-- presentaben concentraciones de mercuriu cimeros a la ingesta selmanal tolerable de metilmercurio, probablemente tamién sobreestimadas al midise'l mercuriu total, en cuenta de midir solo'l metilmercurio, que envalórase que representa'l 80% del mercuriu total en pexes y mariscos”, añede Valiente Diaz.
Tantu la especie como'l llugar de cría o captura tuvieron un efectu na acumuladura de metales pesaos nos salmónidos analizaos. Por casu, atopáronse diferencies na cantidá de chombu atropada nos salmones provenientes del Atlánticu y el Pacíficu. “Amás, topamos qu'hai diferencies pa niveles d'arsénicu en truches, inclusive ente ríos bien próximos: más nel Pigüeña que nel Cubia, pero ensin devasar en nengún casu les llendes encamentaes”, destaca Carmen Alonso, profesora del Departamentu de Bioloxía Animal, Parasitoloxía, Ecoloxía, Edafoloxía y Química Agronómica de la Universidá de Salamanca. Sía que non, la trucha arcu iris de piscifactoría presentaba concentraciones de arsénico acordes colos niveles de contaminación de l'agua del ríu.
A última hora, el investigadores conclúin que los salmónidos vendíos n'España pueden considerase seguros pal consumu humanu.
Referencia
Valiente-Diaz, C., Alonso-Llamazares, C., Machado-Schiaffino, G., Soto-López, V., & Garcia-Vazquez, E. (2025). A study investigating heavy metals in salmonids products marketed in Spain. Food Control, 168, 110891. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2024.110891
