La Universidá d'Uviéu llogró del Premio Trelce Roses Asturies, que concede l'asociación del mesmu nome, pola so implicación y sensibilidá cola memoria democrática. El galardón va ser recoyíu pol rector, Ignacio Villaverde, nun actu institucional que va tener llugar el 9 de payares, a les 12:00 hores, nel Arquivu Históricu d'Asturies.

La propuesta del premiu, presentada por un grupu de miembros de l'asociación memorialista, recuerda que la Universidá d'Uviéu ye, ensin batura a duldes, “la primer institución de conocencia y saber humanísticu, científicu y tecnolóxicu del Principáu d'Asturies”.  El documentu destaca que, dende principios del sieglu XXI, la institución académica vieno desenvolviendo una intensu llabor d'investigación, estudiu y espardimientu de la cultura democrática na hestoria recién de la comunidá autónoma y n'una dómina d'especial crueldá como fueron los periodos de la Guerra Civil Española y la dictadura franquista. 

El Principáu d'Asturies y l'Universidá d'Uviéu roblaron en 2003 un primer conveniu de collaboración para la identificación de fueses comunes y otros llugares d'enterramientu asitiaos nos distintos conceyos d'Asturies. Frutu d'ese trabayo foi la ellaboración del mapa de fueses comunes d'Asturies que, dende finales de 2010 pue ser consultáu, non solo por investigadores, estudiosos de la hestoria y familiares de represaliaos, sinón que ta a disposición de tola ciudadanía. 

Nel marcu del desenvolvimientu d'esta llei, el Principáu d'Asturies y l'Universidá d'Uviéu roblaron n'ochobre de 2023 un nuevu conveniu de collaboración muncho más ambiciosu que l'anterior porque facilita la revisión y actualización del Mapa de Fueses Comunes d'Asturies y dexa completar la base de datos de les víctimes de la Guerra Civil y represión franquista. Tantu'l mapa de fueses comunes como la base de datos de persones represaliaes son dos ferramientes imprescindibles para la localización, prospección, escavación, exhumación de fueses, estudiu ya identificación de víctimes y persones sumíes mientres la Guerra Civil o la represión franquista.

Con ocasión de la firma d'esti conveniu, el rector calificó como “un actu de xusticia la recuperación de la memoria histórica y l'arreglu de la dignidá arrebatada a les víctimes de la Guerra Civil y el franquismu” y destacó que “la universidá, como motor de la conocencia n'Asturies, tien la obligación moral” de contribuyir nesta xera”.

Nesta misión d'arreglu, dignificación y reconocencia de toes y tolos represaliaos la Universidá d'Uviéu foi bien activa con ensame d'iniciatives, ente les que cabo citar: 

• La creación d'una Comisión Delegada del Claustru sobro Memoria Democrática  coles mires d'analizar les muertes materiales calteníos nel Edificiu Históricu de la Universidá y buscar una solución pal so encaxe nel artículu 15 de la Llei, dando asina'l debíu cumplimientu de la Llei 1/2019 de 1 de 1 de marzu de Memoria Democrática del Principáu d'Asturies. 
• La geolocalización de fueses comunes y llugares d'enterramientu afiguráu nel mapa de fueses comunes y la base de datos de persones represaliaes. 
• El compromisu d'arreyar delles disciplines del saber de la universidá que dexe la exhumación, estudiu ya identificación de víctimes y persones sumíes.
• La organización, participación y collaboración en numberoses xornaes y eventos sobro memoria democrática, según la comunicación científica y la divulgación social de los trabayos efectuaos.
• L'actu de reconocencia y arreglu de la memoria n'honor del rector Leopoldo García Nales, fusiláu en 1937, por aciu el treslláu de la semeya del rector, obra de Paulino Vicente, dende la sala de profesores, al llugar que-y correspuende na Aula Magna, formando parte de la colección de semeyes de el rectores de la Universidá d'Uviéu. 
• La iniciativa de el profesores del Campus del Milán p'asitiar nel Edificiu Departamental del Campus d'Humanidaes xuna placa “N'alcordanza y homenaxe a les víctimes del franquismu que nestes dependencies militares sufrieron dudosos conseyos de guerra tres la ocupación d'Asturies poles tropes del exércitu insurrectu”.