Los mamíferos terrestres xeneralistas aguanten meyor les alteraciones climátiques
Una investigación internacional con participación de la Universidá d'Uviéu demuestra que la relación ente evolución y cambéu climáticu depende de la especialización ecolóxica de les especies | Ye'l primer estudiu qu'inclúi la totalidá de les especies d'esti grupu, más de 5000
La capacidá d'habitar munchos ambientes –especies xeneralistas– o pocos especialistes– ye'l factor más importante na adaptación de les distintes families de mamíferos terrestres y la so evolución frente a los efectos del cambéu climáticu. Esta ye la principal conclusión d'una investigación internacional liderada pola Universidá Complutense de Madrid (UCM), na que participó Noelia Sánchez Fontela, alumna de doctoráu de la Universidá d'Uviéu.
L'estudiu, publicáu en Historical Biology, parte de la hipótesis de los años 80 de la paleontóloga Elisabeth S. Vrba sobro la especialización ambiental de les especies como elementu crucial a la d'entender la evolución y diversificación de les especies.
"Yá analizáramos dellos grupos n'anteriores trabayos, pero esta ye la primer vegada qu'incluyimos información de toles especies de mamíferos terrestres, más de 5000 partíes en 153 families, pa esaminar esta cuestión" destaca Manuel Hernández Fernández, investigador del Departamentu de Xeodinámica, Estratigrafía y Paleontoloxía de la UCM y del IGEO.
Los biomas son grandes unidaes ecolóxiques definíes poles sos condiciones ambientales; dellos exemplos inclúin el monte caducifoliu o la carba esclerófilo.
Les especies capaces d'ocupar distintos biomas (xeneralistas) sufren menos les alteraciones debíes a cambeos climáticos, yá que son capaces d'aprovechar recursos con distintu orixe, y pueden caltenese ensin cambeos mientres llargos periodos de tiempu.
Pela so parte, les especies que solo pueden vivir n'un bioma (especialistes) vense bien afectaes por cambeos climáticos que pueden estazar les sos poblaciones y van diversificase más.
"Si esta fragmentación caltiense abondu tiempu como por que'l fluxu xenético atayar ente elles, puede dar llugar a la diferenciación d'una especie distinta en cada unu d'esos fragmentos poblacionales. Esto refléxase nuna sobreabundancia d'especies especialistes sobro les xeneralistas", esplica Hernández Fernández.
Sicasí, añede, esta mayor capacidá de diversificación tien la contrapartida d'una mayor vulnerabilidá énte los cambeos climáticos.
Biomas estremos, más favorables a la diversificación
Pa llevar a cabu l'estudiu, recoyéronse datos de distribución de cada especie, considerando qué biomas habiten. Esto dexó, amás d'acotar la hipótesis, establecer que ciertos biomas representen llugares especialmente favorables pa la diversificación d'especies especialistes.
"Tratar de los biomas que s'asitien nos estremos climáticos del nuesu planeta, que sufren mayores alteraciones por causa de les variaciones nel clima terrestre", indica'l paleontólogu de la UCM, que los numbera: les selves ecuatoriales (estremu templáu-húmedu), los desiertos subtropicales (templáu-secu), les estepes (fríu-seco) y les tundras (fríu-húmedo)".
Tamién se reparó xuna gran variabilidá ente les distintes families y biomas, acomuñada a la heteroxeneidá ambiental d'estos, según a la hestoria evolutiva y les diferencies fisiolóxiques de cada familia, que condicionen la capacidá de les sos especies pa sobrevivir o colonizar un nuevu bioma.
"Esto debe a qu'amás de la especialización ecolóxica, los procesos de diversificación acomuñada a los cambeos climáticos tamién deben trate afectaos por otros factores, que inda tamos llueñe d'entender dafechu", añede Emilia Galli, coautora del trabayu y tamién investigadora de la UCM.
Amás de la UCM, nel trabayu participaron la Universidá de Santiago de Cali, la Universidá de Alcalá, la Universidá de Vigo, la Universidá d'Uviéu, la Universidá de Castiella-La Mancha, el Muséu Nacional de Ciencies Naturales (CSIC), el Muséu d'Hestoria Natural de Berlín y l'empresa Transmitting Science, ente otres. En concretu y polo que respecta a la universidá asturiana, participó l'alumna de doctoráu Noelia Sánchez Fontela.
Referencia
Hernández Fernández, M., Pelegrin, J.S., Gómez Cano, A.R., García Yelo, B.A., Moreno-Bofarull, A., Sánchez-Fontela, N., Rodríguez-Ruiz, C., Ramiro Camacho, A., Domingo, L., Menéndez, I., Martín-Perea, D.M., Bazán, C.M., Alcalde, G.M., Domingo, M.S., Luna, B., Peinado Cortés, M.M., Arias, A., González Couturier, G., Márquez Villena, A., Anaya, N., Blanco, F., Galli, E., Gamboa, S., Quesada, A., Sanz-Pérez, D., Varela, S. & Cantalapiedra, J.L. (2022) "Macroevolution and climate changes: a global multi-family test supports the resource-use hypothesis in terrestrial mammals". Historical Biology: DOI 10.1080/08912963.2022.2042807.
Galería d'imaxes