Les emblemátiques construcciones ganaderes del Cordal Cantábricu tienen los sos oríxenes na Edá Media. Asina lo indiquen los trabayos arqueolóxicos que ta llevando a cabu na braña de los Fuexos (Montouvo, Balmonte de Miranda) el grupu d'investigación LLABOR, coordináu por Margarita Fernandez Mier, catedrática d'Hestoria Medieval de la Universidá d'Uviéu.

 

Esti grupu de la Universidá d'Uviéu desenvuelve hasta'l 4 de setiembre na mentada braña de los Fuexos la postrera de les trés intervenciones arqueolóxiques planiaes para esti branu. Estos trabayos formen parte d'un proyectu d'investigación financiáu pol Ministeriu de Ciencia ya Innovación que tien como oxetivu principal l'estudiu de la hestoria de la xestión y aprovechamientu de les camperes de monte del Cordal Cantábricu, focalizando l'atención nes brañes que, magar ye conocíu'l so usu en tiempos recién, la so hestoria funde los sos raigaños nel medievu. 

 

Esta ye la segunda campaña que se realiza nesta braña na que, tres documentarse los procesos d'ocupación d'esti territoriu na dómina moderna, dende'l sieglu XVI, empieza agora a refundiar información sobro la dómina medieval, según datos sobro la relación d'esta braña col Camín Real de la Mesa qu'escurre pela so redoma. 

 

Estos trabayos, dirixíos por Pablo López Gómez, investigador del Departamentu d'Hestoria de la Universidá de Llión, complementen los realizaos en xunu na braña de Buxañe (Quirós), que tamién apurrieron información qu'indica la importancia que tienen estes zones de monte pa la economía de les aldegues dende'l sieglu XII, con una fuerte intensificación del so usu a partir del sieglu XIV que va siguir hasta bien entrao'l sieglu XX. La profesora Fernández Mier sorraya que, "magar podemos considerar que la morfoloxía de bona parte d'estes construcciones data del sieglu XVIII, los trabayos realizaos hasta'l momentu indiquen xuna importante presión sobro estes árees dende'l sieglu XII, lo qu'abre importantes perspectives sobro'l so estudiu y antigüedá". 

 

La catedrática d'Hestoria Medieval añede que se trata d'un patrimoniu de gran interés, al qu'apenes s'empresta atención, salvo en casos bien emblemáticos como les construcciones con cubierta vexetal, y que chisca toa'l cordal remontándose los sos oríxenes al medievu ya inclusive a la prehistoria y que, sicasí, apenes si fuera oxetu d'investigación histórica o arqueolóxica hasta'l momentu". 

 

Esta investigación enmarcar n'otros trabayos que se tán realizando en diverses árees de monte n'Europa, que dexaron revalorizar esti bien patrimonial tan característicu de les zones de monte.  Les iniciatives d'investigación n'Europa ponen l'acentu n'entender les formes de manexu tradicional de les árees de campera, a la que se acomuñar práctiques d'usu colectivu. Estes investigaciones tienen de ser el puntu de partida p'acometer una anovada xestión d'estes importantes zones de campera. 

 

El grupu LLABOR consiguió un nuevu proyectu d'investigación financiáu pol Ministeriu de Ciencia ya Innovación que se va desenvolver nos próximos cuatro años; lo que va dexar siguir cola investigación de la hestoria de les brañes, según acometer l'estudiu de llugares de xunta y cultu na so redoma, afondando na comprensión de la conformanza de los paisaxes de monte y del papel que'l ser humanu tuvo a lo llargo de la hestoria.