L'Institutu Universitariu de Ciencies y Tecnoloxíes Espaciales d'Asturies (ICTEA) de la Universidá d'Uviéu lideró una meyora que va contribuyir a que la comunidá científica atópese un pocu más barganal d'afayar cuál ye la naturaleza de la materia y l'enerxía escures. El trabayu propón una solución para'l problema de les observaciones de los principales esperimentos sobro dicha cuestión, qu'ufierten resultancies incompatibles ente sí, gracies a xuna técnica abandonada va dos décades na Cosmoloxía y que, aplicada agora, ufierta la posibilidá de resultancies rigoroses y más acutaos. Actúa como xuna sonda cosmolóxica adicional, independiente y competitiva, que puede aplicase perfectamente a catálogos de galaxes yá disponibles ensin necesidá de nueves y costoses observaciones (esisten bien poques maneres de midir eses magnitúes, y suelen depender de grandes equipamientos y de collaboraciones internacionales)

 

Nel so día, col númberu y el tipu de galaxes conocíes, esta técnica nun ufiertaba tan bones resultancies como los consiguíos agora, d'ende que s'abandonara en favor d'otros métodos colos qu'agora podría competir. Basar nel estudiu del sesgu de magnificación (un efectu de lente gravitacional débil) sufiertu por galaxes alloñaes reparaes nel espectru sub-milimétricu.

 

Esti primer trabayu pretendía ser solo xuna validación de la potencialidá de la sonda, pero yá se pudieron llograr resultancies interesantes. En particular, dexóse escluyir los valores que tán per debaxo de 0.24 pal parámetru cosmolóxicu de la densidá de materia y los mayores de 1.0 pa la normalización del espectru de potencia primordial, que munches de les principales ferramientes que s'emplegaben hasta agora nun refugaben. Una vegada demostráu que se trata d'un métodu competitivu, les y el investigadores yá tán estudiando les distintes posibilidaes d'ameyorar les resultancies. Por casu, van pasar d'analizar miles de galaxes a faelo con millones, cola dificultá añedida qu'eso trai.

 

La investigación, que los sos resultancies vieron la lluz na revista "Astronomy & Astrophysics", foi realizada por Laura Bonavera, Joaquín González-Nuevu, Marcos Muñiz Cueli, del ICTEA de la Universidá d'Uviéu, cola participación de la Universidá de Cardiff (Reinu Uníu), la Escuela Internacional d'Estudios Avanzaos en Trieste y l'Universidá de Tor Vergata de Roma (Italia). L'estudiu cuntó col aval del Programa de Sofitu y Promoción de la Investigación de la Universidá d'Uviéu (Ayudes pa proyectos d'equipos d'investigación emerxentes, PAPI-19-EMERG-11), un proyectu del Programa Estatal de Xeneración de Conocencia y Fortalecimientu Científicu y Tecnolóxicu del Sistema d'I+D+i (PGC2018-101948-B-I00) y de 200000 hores de cálculu nel centru de computación avanzada CINECA (Italia).