Descontaminar y recuperar un suelu que mientres décades allugó una actividá contaminante implica un procesu llargu, complexu y caru, qu'en munches ocasiones resulta malo d'encarar pa empreses o alministraciones públiques. Investigadores de la Universidá d'Uviéu lideren un proyectu européu qu'evalúa y perfecciona l'aplicación de les denominaes green technologies a la recuperación de suelos contaminaos por arsénicu y metales pesaos. Los espertos aprovechen la capacidá de ciertos microorganismos y plantes p'actuar como axentes descontaminantes nel terrén. El proyectu enmárcase dientro de la llínea d'investigación medioambiental que desenvuelve'l Cluster d'Enerxía, Medioambiente y Cambéu Climáticu impulsáu pol Campus d'Excelencia Internacional.

Les primeres resultancies de los trabayos constaten l'altu potencial que delles plantes habituales na nuesa rexón tienen como acumuladores de metales pesaos y arsénicu. Ye'l casu del abeduriu (Betula celtibérica), el sauce (Salix atrocinerea y Salix caprea), la olivarda (Ditrichia mafosa) o de lleguminoses como Melilotus alba. Amás, los espertos detectaron la presencia de ciertes bacteries endófites resistentes a altes concentraciones d'arsénicu y l'esistencia d'hongos que favorecen los procesos de descontaminación. Estes meyores abren mires significatives nel usu d'estes técniques biolóxiques pa suelos que dende fai más d'una década permanecen catalogaos como terrenales contaminaos.

El proyectu Innovative and Demonstrative Arsenic Remediation Technologies for Soils (I+DARTS) ta financiáu al traviés del programa LIFE+ de la UE, que tien por oxetu promover la investigación pal caltenimientu de la naturaleza y la protección del mediu ambiente. Al pie de la Universidá d'Uviéu trabayen n'I+DARTS el Principáu d'Asturies y l'empresa Sogener. El proyectu cunta amás con collaboradores en centros d'investigación de Polonia, Suecia y España.

Un equipu multidisciplinar de la Universidá d'Uviéu, coordináu pol profesor José Luis Rodríguez Gallego, trabaya dende 2012 en tres emplazamientos contaminaos distintos n'Asturies pa probar a escala real la resultancia de les sos investigaciones. Son les escombreres d'El Terronal (Mieres), la cortil de l'antigua fábrica de Nitrastur (Llangréu) y l'antigua mina de mercuriu de Olicio (Cangues d'Onís). Los trés allugamientos presenten restos d'arsénicu nel sosuelu, en dos d'ellos tamién esiste mercuriu y n'unu hai concentraciones anómales de chombu.

"La verdá ye qu'atopemos con unos allugamientos bien heterogéneos y eso supunxo una dificultá", esplica'l profesor Rodríguez Gallego. "Esisten composiciones bien distintes del terrén a poca distancia y eso complica l'actuación, pero tamién nos sosprendió la enorme capacidá que'l mediu tien pa refaese", conclúi.

Estos métodos dexa abaratar los costos de recuperación de terrenes que lleven años catalogaos como contaminaos

L'oxetivu de los espertos ye perfeccionar l'usu de técniques de recuperación biolóxiques que dexen faer más sostenible ambientalmente y asumible dende'l puntu de vista económicu la descontaminación de grandes parceles industriales que dende va años tán catalogaes como suelos contaminaos. La opción hasta agora yera escavar estes grandes superficies y retirar la tierra contaminada o bien optar pola so encapsulamiento. Dambes opciones son procesos complexos y bien costosos, qu'en munches ocasiones converten n'inasumible la llimpieza d'un determináu terrén. La recuperación al traviés de técniques biolóxiques puede abaratar esos costos y menguar sustancialmente l'impactu ambiental del procesu.

Nel proyectu collaboren anguaño 15 investigadores de la Universidá pertenecientes a dellos departamentos. Los responsables de cada ámbitu de trabayu son:

• INDUROT: Miguel Ángel Álvarez (Fitoestabilización)
• Grupu d'Investigación del Sosuelu y Medioambiente: Jorge Loredo (Electrocinética)
• Grupu de Tecnoloxía, Biotecnoloxía y Xeoquímica ambiental: Aida González (Fitoextracción), Ana Isabel Peláez (Biorremediación) y Juan María Menéndez (Llaváu de Suelos).

Imaxe de portada:

Instalaciones de la fábrica de Nitrastur en La Felguera (Llangréu). Semeya: Luis de Lorián.